વાંકાનેર તાલુકાના મહિકા ગામના વતની મોહમ્મદસાકીલ બાદીએ રાજકોટની આત્મીય યુનિવર્સિટીમાં એમ.એસ.સી. બાયો ટેક્નોલોજીના અંતિમ વર્ષમાં અભ્યાસ કરી છેલ્લા સેમેસ્ટરમાં તેણે મહત્વના એવા નિબંધ સંશોધન પ્રોજેક્ટ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યો છે. આ સંશોધન પ્રોજેક્ટમાં તેણે દરિયાઈ પર્યાવરણમાંથી બેક્ટેરિયાની બે નવી પ્રજાતિઓ શોધી કાઢી છે, જે એન્ટિબાયોટિક પ્રતિરોધક બેક્ટેરિયાને અટકાવવા માટે સક્ષમ છે, જે મનુષ્યો અને અન્ય પ્રજાતિઓમાં જીવલેણ અને સારવાર માટે મુશ્કેલ ચેપનું કારણ બને છે. આ સંશોધન પ્રોજેક્ટ તેણે આત્મીય યુનિવર્સિટીમાં બાયોટેકનોલોજી વિભાગમાં સહાયક પ્રોફેસર ડૉ. દેબાશીસ બેનર્જીના માર્ગદર્શન હેઠળ પુર્ણ કર્યો હતો. અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે મોહમ્મદસાકીર બાદી (મો. ૭૯૯૦૯ ૨૯૩૩૧) ના પિતાશ્રી ઇનુસભાઇ બાદી કચ્છના ભચાઉ તાલુકામાં માધ્યમિક શાળામાં શિક્ષક તરીકે ફરજ બજાવે છે. જેમના પુત્ર મોહમ્મદસાકીલ બાદીએ આ પ્રોજેક્ટ સફળતા પૂર્વક પુર્ણ કરી સંશોધન ક્ષેત્રે સિદ્ધિ મેળવી છે….
તાજેતરના વર્ષોમાં, વિશ્વમાં એન્ટીમાઈક્રોબિયલ રેઝિસ્ટન્સ (AMR) અને મલ્ટી-ડ્રગ રેઝિસ્ટન્સ (MDR) માં ચિંતાજનક વધારો જોવા મળ્યો છે, જે વૈશ્વિક જાહેર આરોગ્ય માટે નોંધપાત્ર ખતરો છે. AMR ત્યારે થાય છે જ્યારે સૂક્ષ્મજીવો, જેમ કે બેક્ટેરિયા, વાયરસ, ફૂગ વગેરે, એન્ટિબાયોટિક્સ અથવા દવાઓ સામે પ્રતિકાર વિકસાવે છે, ખાસ કરીને તેમને મારવા માટે રચાયેલ છે. આ ઘટના એન્ટિબાયોટિક્સ, એન્ટિવાયરલ, એન્ટિફંગલ અને એન્ટિપેરાસાઇટિક દવાઓને બિનઅસરકારક બનાવે છે, આ ચેપની સારવારને જટિલ બનાવે છે અને અસરકારક ઉપચાર માટેના વિકલ્પોને મર્યાદિત કરે છે. જે એકવાર સારવાર કરી શકાય તેવા ચેપને નિયંત્રિત કરવા માટે વધુને વધુ મુશ્કેલ અને ક્યારેક અશક્ય બનાવે છે.
તેમનું સંશોધન મલ્ટી-ડ્રગ રેઝિસ્ટન્ટ પેથોજેન્સ સામે દવાઓના કેટલાક નવા સ્ત્રોતો શોધવા પર કેન્દ્રિત હતું. આ માટે તેણે કુદરતી સ્ત્રોતોમાંથી નમૂનાઓ એકત્ર કર્યા અને તેમાંથી વિરોધી બેક્ટેરિયાને અલગ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. રસપ્રદ વાત એ છે કે તે બેક્ટેરિયાની બે સંપૂર્ણપણે શોધાયેલ પ્રજાતિઓ શોધી શક્યો જે સાલ્મોનેલા ટાઈફી અને એસીનેટોબેક્ટર બાઉમાની જેવા MDR પેથોજેન્સ સામે આશાસ્પદ અવરોધક ક્ષમતા દર્શાવે છે. સાલ્મોનેલા ટાઈફી ટાઈફૉઈડ તાવનું કારણ બને છે, જ્યારે એસીનેટોબેક્ટર બાઉમાની ન્યુમોનિયા, શ્વસન માર્ગમાં ચેપ અને પેશાબની નળીઓના વિસ્તારમાં ચેપ માટે જવાબદાર છે. આ નવા એન્ટીમાઈક્રોબિયલ ડ્રગ એજન્ટની શોધ ભવિષ્યમાં નવી એન્ટિબાયોટિક્સના વિકાસ માટે શક્યતાઓ ખોલે છે અને MDR પેથોજેન્સ દ્વારા થતા રોગોની અસરકારક સારવારમાં નિમિત્ત બની શકે છે. બેક્ટેરિયલ સ્ટ્રેન્સ મોર્ફોલોજિકલ અને મોલેક્યુલરલી લાક્ષણિકતા ધરાવે છે, આ પહેલો અભ્યાસ છે, જ્યાં MDR પેથોજેન્સ અવરોધક બેક્ટેરિયા ગુજરાત પ્રદેશમાં કુદરતી સ્ત્રોતોમાંથી મળી આવ્યા છે..
આ અગ્રેસર સંશોધન પાછળના સંશોધન માર્ગદર્શક ડૉ. દેબાશીસ બેનર્જી, વિશ્વભરમાં વધતા એન્ટીમાઈક્રોબિયલ પ્રતિકારની સામે આવી શોધોના મહત્વ પર ભાર મૂકે છે. તેમની પાસે એન્ટિ-માઈક્રોબાયલ સંશોધનનો લાંબો અનુભવ છે અને તેઓ માને છે કે આ નવા એન્ટીમાઈક્રોબિયલ ડ્રગ એજન્ટો પાસે અપાર ક્ષમતા છે. ચેપી રોગોની સારવારમાં ક્રાંતિ લાવી અને વૈશ્વિક આરોગ્યસંભાળ પ્રણાલીઓ પર એએમઆરનો બોજ ઘટાડવો. તેઓ દવાની શોધ માટે વૈકલ્પિક સ્ત્રોતો શોધવાના મહત્વ પર ભાર મૂકે છે, ખાસ કરીને દરિયાઈ વાતાવરણમાંથી, જેમાં વિવિધ રોગનિવારક સંભવિતતા સાથે બાયોએક્ટિવ સંયોજનોનો ભંડાર હોય છે….